Uitvoering in beeld!

Zijn rapport zette heel ambtelijk Den Haag in beweging. Hans van der Vlist schreef, met anderen, als laatste opdracht voor zijn pensioen het rapport Werk aan Uitvoering voor ABDTOPConsult. Helemaal afscheid nemen van het Haagse heeft hij gelukkig nog niet gedaan. Wij vroegen hem als gastspreker in de Masterclass Financieel management van de Rijksacademie, die speciaal op de uitvoeringsproblematiek betrekking had.

Van der Vlist loopt al heel lang rond in Den Haag en weet ons zelfs te vertellen over de tijd dat beleid en uitvoering nog niet van elkaar was gescheiden. Begin jaren ‘90 is daaraan een einde gekomen als antwoord op teveel verkokering. Maar als je beleid en uitvoering van elkaar scheidt, dan moet je ook zorgen voor weer een goede verbinding tussen die twee. En juist daar is volgens Van der Vlist door de jaren heen te weinig aandacht naartoe gegaan en zijn er problemen ontstaan. Met onderling vertrouwen als basis moet die verbinding beter worden! Het rapport biedt perspectieven op hoe het beter kan en moet.

Hoe krijgen we de focus in de driehoek meer gericht op de uitvoering? Dat is een kwestie van investeren, vooral in de onderlinge samenwerking. Volgens Van der Vlist zouden de DG’s zelf in het overleg in de driehoek aan tafel moeten zitten, zodat ze weten wat er speelt en zaken gedaan kunnen krijgen. In de praktijk gaat de discussie in de driehoek vaak over de korte termijn issues in plaats van over de langere termijn en continuïteit in de organisatie. Als controller kun je  bijdragen aan de goede gespreksagenda door de relevante informatie op orde te hebben. De uitvoeringskosten en consequenties van beleid tijdig scherp in beeld brengen. Daarmee kan je helpen voorkomen dat je aan de achterkant tijd moet kopen om dit alsnog uit te zoeken. Of erger, geconfronteerd worden met een beslissing en achteraf moeten concluderen dat het in de uitvoering is misgelopen.

Ook de bekostigingsstructuur is vaak een doorn in het oog van Van der Vlist. Die legt de focus te eenzijdig op de productie in plaats van op de kwaliteit en de uiteindelijke waarden die je met de dienstverlening wil bereiken. En als je dan toch te weinig geld krijgt om de taken uit te voeren, bespreek je prioriteiten dan met de bewindspersoon. Maak serieuze dilemma’s politiek om er aandacht voor te krijgen en de verantwoordelijkheid te delen. En wie in beeld komt door problemen, moet zelf zorgen voor de goede foto. Dus informatie op orde en proactief delen, vanuit overtuiging, informatie verstrekken. Uitvoering, laat jezelf zien!